PRAWIDŁOWA DIETA SZYNSZYLI
W PIGUŁCE
Szynszyle nie wykazują instynktownego zainteresowania nasionami czy roślinami strączkowymi rosnącymi w ich środowisku. Nawet w okresach urodzaju wybierają przede wszystkim zioła oraz podsuszone, zdrewniałe liście i gałązki krzewów oraz sukulentów. W przeciętnym posiłku szynszyli włókno pokarmowe stanowi aż 2/3 objętości. To dość duża wartość w porównaniu z dietą innych gryzoni i zajęczaków, które żerują głównie na pokarmach soczystych. W diecie tych zwierząt poziom włókna oscyluje na poziomie 20-30%.
Naturalny posiłek szynszyli jest bardzo twardy i wymaga od nich bardzo dokładnego przeżucia. Siłą rzeczy powoduje to szybkie ścieranie się zębów. Ponadto, niektóre części roślin pokryte są kurzem, pyłem oraz piaskiem, co jeszcze bardziej zwiększa tarcie wywierane przez pokarm.
W związku ze powyższymi potrzebami pokarmowymi, szynszyle utrzymywane w domu często mają tendencje do niedoborów włókna i nadmiaru energii. Winne są temu z reguły treściwe i kaloryczne pokarmy, takie jak granulaty, karmy ekstrudowane, mieszanki zbożowe, owoce, orzechy czy przysmaki, dodatkowo podawane w nadmiernych ilościach. Krótko mówiąc - dieta szynszyli powinna być dość uboga i surowa.
Ze względu na predyspozycje do chorób stomatologicznych i otyłości, pilnowanie rygoru dietetycznego jest niezwykle istotne. Wiele szynszyli ma problemy z zębami jeszcze przed skończeniem 4 lat, choć potencjalnie mogą żyć nawet do 20.
Podstawowym pokarmem szynszyli jest siano dobrej jakości, najlepiej tymotkowe, które powinno być dostępne stale i bez limitu. Warto wybrać dwa rodzaje siana jednocześnie, aby zwiększyć różnorodność gatunków roślin oraz dostępność związków i minerałów. Gałązki, pędy i kora drzew jadalnych mogą być również podawane bez ograniczeń. Kolejnym elementem są różnorodne susze roślinne, mieszanki ziołowe, liście drzew lub krzewów, których zwierzę może otrzymać dwie garści na dzień.
Dodatek komercyjnej karmy jest opcjonalny i wiele zdrowych osobników nie potrzebuje go w ogóle. Niestety, ogromna część szynszyli ma problemy z zębami i w związku z tym mogą nie poradzić sobie ze zmianą diety na prawidłową. Jeśli istnieje takie wskazanie, podaje się raz dziennie jedną łyżeczkę karmy bezzbożowej, najlepiej typu pellet. Karmy ekstrudowane oraz różnorakie mieszanki są uważane za szkodliwe w przypadku zdrowych zwierząt.
Pokarmy wysokoenergetyczne nie powinny być podawane w ogóle (np. owoce świeże i suszone, rodzynki, migdały, nasiona oraz ludzkie smakołyki). Można natomiast rozważyć dodanie elementów pomagających ścierać zęby (m.in. drewniane deseczki i żerdki, patyki, pędy drzew, pumeks bądź skała wulkaniczna).
Do jadalnych gatunków drzew i krzewów należą: jabłoń, osika, jeżyna, czarna porzeczka, topola, dereń, wiąz, winorośl, głóg, orzech laskowy, kiwi, morwa, gruszka, pikan (orzesznik jadalny), sosna – gałęzie wpierw okorowane, a potem wysuszone; topola, pigwa, dzika róża, jawor, wierzba (nie wierzba biała), loquat, truskawka, jarzębina, brzoza biała i szara. Należy zadbać o to, aby podawane gałązki nie pochodziły z terenów poddawanych opryskom ani nie były konserwowane chemicznie. Aby zapobiec rozwojowi pleśni, powinno przechowywać się je w suchym i wentylowanym miejscu.
Do roślin szkodliwych lub potencjalnie szkodliwych zalicza się: migdałowca, morelę, buk, robinię akacjową, czarnego lotosa, starca, szakłaka, nerkowca, cedr, wiśnię, kasztana, aronię, drzewa cytrusowe – pomarańcze, cytryny, grejpfruty, itp., cyprysa, heban, bez, eukaliptusa, jodłę, miłorząb, cykuta, ostrokrzew, iglicznię, hortensję, jałowca, kumkwat, wawrzyn, mahoń, mango, klon, nektarynkę, jadłoszyn, mirt, dąb, oleander, brzoskwinię, sosnę – świeże gałązki oraz szyszki; pistację, śliwkę, sekwoję, sandałowiec, świerk, tek, orzech włoski, fikusa, wierzbę białą oraz cis.
Oczywiście, oprócz pokarmu zwierzęciu należy zapewnić dostęp do świeżej wody przez całą dobę, o czym przeczytać można na www.gryzinfo.com/woda
Autorem tekstu jest lek. wet. Jakub Kliszcz
Więcej o lek. wet. Jakubie Kliszczu: http://jakubkliszcz.com/
Obróbki tekstu na potrzeby powyższego posta, za pozwoleniem autora, dokonała studentka weterynarii Urszula Kulesza (obecnie lek. wet. Urszula Grzesiuk).
Pełny tekst znajduje się na stronie internetowej www.jakubkliszcz.com w zakładce „Żywienie”. Ewentualne różnice merytoryczne pomiędzy tekstami wynikają z poprawek naniesionych w niniejszym poście przez jego autora, zatem wersja Gryzinfo jest tą bardziej aktualną na chwilę tworzenia tekstu.
Korekty dokonała lek. wet. Klaudia Majcher.
Autorką grafiki jest lek. wet. Urszula Kulesza (Grzesiuk)
Autorką zdjęcia użytego w grafice jest lek. wet. Agata Godlewska, zdjęcie wykonano w Hoteliku Krecik.