POSTĘPOWANIE PO SPOŻYCIU TRUJĄCEJ ROŚLINY
CO ROBIĆ, W PRZYPADKU SPOŻYCIA PRZEZ MOJE ZWIERZĘ JEDNEJ Z PONIŻSZYCH ROŚLIN?
1. ZAPOBIEC DALSZEMU ZJADANIU ROŚLINY
2. SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z LEKARZEM WETERYNARII
3. PODAĆ WĘGIEL Z WODĄ I Z PARAFINĄ DOUSTNIE
4. PODĄŻAĆ ZA INSTRUKCJAMI LEKARZA WETERYNARII W KWESTII DALSZYCH DZIAŁAŃ
Przede wszystkim należy natychmiast uniemożliwić spożycie większej ilości rośliny - zabrać zwierzaka w bezpieczne miejsce, albo kwiatek poza jego zasięg.
Konieczny jest pilny kontakt z lekarzem weterynarii, najlepiej zajmującym się leczeniem zwierząt danego gatunku. Pozwoli to ustalić, jakiego rodzaju niebezpieczeństwo grozi zwierzęciu oraz czy konieczna jest natychmiastowa wizyta w gabinecie.
Kolejny krok to zapobieganie wchłonięciu toksyn - jeszcze w domu! Potrzebny jest do tego węgiel aktywny/aktywowany i mała strzykawka. Chodzi o zwykły " ludzki węgiel" leczniczy, preparat dostępny w każdej aptece. Należy rozkruszyć tabletki lub wysypać z kapsułek zawartość i zmieszać połowę z wodą w jednym naczyniu, a drugą połowę z parafiną w drugim. Używajmy jak najmniej płynu, by zwierzę było w stanie wypić całą dawkę (najlepiej odmierzyć strzykawką potrzebną ilość).
Ile węgla podajemy? Standardowa dawka to 1 do 3 gramów (g) na każdy kilogram masy ciała zwierzęcia. Na opakowaniu węgla napisane jest, ile miligramów (mg) zawiera jedna kapsułka/tabletka. Gramy to tysiące miligramów, czyli jeżeli przykładowo: królik waży 1,5kg to potrzebuje minimum 1,5g = 1500mg węgla, a więc 10 kapsułek 150mg lub 15 tabletek 100mg.
Węgiel po zmieszaniu z wodą i oddzielnie z parafiną, podajemy do pyska strzykawką. Najpierw lepiej podać ten z wodą z kilku powodów: więcej toksyn pochodzących z roślin jest rozpuszczalna w wodzie, węgiel z wodą jest łatwiejszy do połknięcia dla zwierzęcia, jeśli mamy tylko jedną strzykawkę to po nabraniu parafiny, ciężko będzie nabrać do niej wodę.
Dlaczego woda i parafina? Toksyny dzielimy na rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach. Parafina jest lepszym rozwiązaniem od olejów spożywczych, bo nie wchłania się w przewodzie pokarmowym - a więc kiedy węgiel w niej rozpuszczony zwiąże toksyny, zostaną one wydalone bez wchłonięcia.
Nawet po podaniu węgla w domu, niezbędny jest kontakt z lekarzem weterynarii, ponieważ część substancji niebezpiecznych może pomimo to ulec wchłonięciu. Kluczowy jest również czas - jeśli zatrucie nastąpiło krótko od naszej reakcji, szanse zwierzęcia są największe, bo i lekarz będzie w stanie podjąć więcej działań zapobiegawczych. Podstawą walki z zatruciami jest niedopuszczenie do wchłonięcia się trucizny! Nie mniej jednak, istnieją również możliwości leczenia zwierzęcia w dłuższym czasie po narażeniu na toksynę.
Kolejna kwestia to długofalowe skutki - nie wszystkie substancje trujące powodują natychmiastowe efekty. Po spożyciu niebezpiecznej rośliny warto jest wykonać badanie krwi po kilku dniach, by ocenić czy nie zostały uszkodzone narządy takie, jak nerki i wątroba.
LISTA ROŚLIN TOKSYCZNYCH
LUB PODEJRZEWANYCH O TOKSYCZNOŚĆ
WYDRUKUJ LUB ZAPISZ >
Zbiór nazw roślin potencjalnie trujących dla królików oraz gryzoni, stworzony na postawie różnych źródeł (podanych na dole). Bezpiecznie jest założyć, że dla tych zwierząt niebezpieczne będą te same gatunki roślin - lub przynajmniej, że nie warto ryzykować podając je pupilom. W związku z tym spisane będą zbiorczo, niezależnie od tego, o którym zwierzęciu mówiło źródło.
Dlaczego mówię o "potencjalnie" trujących roślinach? Żeby być pewnym toksyczności danej rośliny, trzeba mieć niezbity dowód - a więc udokumentowaną obserwację zgonu lub zachorowania zwierzęcia po spożyciu tej rośliny, najlepiej powtarzalną żeby wykluczyć inne możliwe przyczyny śmierci lub choroby. Część roślin na tej liście jest znana z toksyczności dla człowieka i/lub dla innych zwierząt, nie koniecznie dokładnie królików i gryzoni. Roślinożercy wydają się być bardziej odporni na niektóre toksyny roślinne, natomiast dla bezpieczeństwa pupila należy po prostu unikać potencjalnych zagrożeń - jakie stanowią poniższe gatunki.
LISTA ROŚLIN POTENCJALNIE TRUJĄCYCH:
A
- Agawa
- Akacja
- Aksamitka
- Aloes
- Alokazja
- Amarylis
- Arizema
- Arum
- Awokado (roślina, co do owocu - sprzeczne informacje)
- Azalia
B
- Bakłażan (roślina)
- Barwinek
- Begonia
- Bez czarny
- Bieluń drzewiasty / Brugmansja
- Bieluń dziędzierzawa
- Blekot pospolity
- Bluszcz
- Brzoskwinia (roślina, poza owocem)
- Buk
- Bukszpan
C
- Cebula (oraz szczypior)
- Cedr
- Chryzantema
- Cis
- Ciemiernik biały
- Cyklamen
- Cytrusy - nie podawać zwierzętom przyjmującym jakiekolwiek leki
- Czarnuszka damasceńska
- Czosnaczek
- Czosnek
- Czosnek niedźwiedzi
D
- Datura
- Dalia
- Dąb (liście)
- Diffenbachia
- Dracena sandera / szczęśliwy bambus
- Dziurawiec - nie podawać zwierzętom przyjmującym jakiekolwiek leki
E
- Eukaliptus (również olejki eteryczne!)
F
- Filofdendron
- Fiołek
G
- Glicynia
- Glistnik jaskółcze ziele
- Groszek pachnący
- Gorczyca
H
- Hiacynt
- Hiacyntowiec
- Hoja różowa
- Hortensja
I
- Irys
J
- Jałowiec
- Jaskier
- Jemioła
K
- Kaladium
- Kalla
- Kasztanowiec
- Karczoch (roślina, oprócz owocu)
- Kąkol
- Klon jesionolistny
- Knieć błotna
- Konwalia
- Krokus
- Kulczyba wronie oko
- Kurzyślad polny
L
- Lantana
- Ligustr
- Lilak pospolity (bez)
- Lilia
- Lnica purpurowa
- Lobelia
- Lulek
Ł
- Łubin
- Łyszczec
M
- Mak
- Marihuana
- Modligroszek różańcowy
N
- Naparstnica
- Narcyz
- Niebiański bambus
O
- Obrazki
- Oleander
- Orlik
- Orzech włoski (liście, gałęzie, zielona osnówka orzecha)
- Ostrokrzew
- Ostróżka
P
- Pelargonia
- Pierwiosnek
- Pochrzyn
- Pokrzyk wilcza jagoda (króliki odporne wg Frances Harcourt-Brown)
- Pomidor (roślina, oprócz owocu)
- Por
- Powojnik
- Powój polny
- Przestęp
- Psianka koralowa
- Psianka słodkogórz
R
- Rabarbar
- Rącznik pospolity
- Robinia akacjowa
- Rododendron
- Róża wielokwiatowa
S
- Sangwinaria
- Skrzydłokwiat
- Skupnia
- Sosna
- Starzec jakubek (króliki odporne wg Frances Harcourt-Brown)
- Stopkowiec tarczowaty
- Strelicja królewska
- Szafirek
- Sumak jadowity
- Szakłak
- Szalej jadowity / cykuta
- Szczaw
- Szczawik
- Szczwół plamisty
- Szczyr trwały
Ś
- Śnieguliczka biała
- Śnieżyczka przebiśnieg
T
- Thuja
- Tojad
- Trojeść
- Trzmielina
- Tulipan
- Tytoń
U
W
- Wawrzynek
- Wilczomlecz
- Wilec / powój pnący
- Winobluszcz
- Wiśnia (roślina)
- Wrotycz pospolity
- Wyżlin większy
Z
- Zawilec
- Ziarnopłon wiosenny
- Ziemniak
- Zimowit jesienny
- Złocień maruna
- Złotokap
Ż
- Żonkil
- Żywokost
Autorką tekstu jest lek. wet. Urszula Kulesza (obecnie Grzesiuk), założycielka Gryzinfo.
Źródła:
https://rabbitwelfare.co.uk/rabbit-care-advice/rabbit-diet/poisonous-plants-rabbits/
https://www.harcourt-brown.co.uk/articles/free-food-for-rabbits/lant-toxicity-the-problem-with-lists
http://www.medirabbit.com/EN/GI_diseases/Food/Tox/Tox_en.htm
https://www.thehealthypetclub.co.uk/poisonous-plants-rabbit/
https://bunnylady.com/poisonous-plants/
https://bunnylady.com/poisonous-wood-for-rabbits/
http://www.therabbithouse.com/blog/2012/02/29/rabbit-safe-flowers-annuals/
https://www.rabbitcaretips.com/is-eggplant-safe-for-rabbits-to-eat/
https://scialert.net/fulltext/?doi=ijp.2019.301.310
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11558639/
https://www.rabbitcaretips.com/elderberries-for-rabbits/